-Het snoeien van Hydrangea macrophylla.
H. macrophylla reageert uitstekend op een stevige snoei in de wintermaanden Januari en Februari. De plant groeit daarna als kool en is meestal in de zomer alweer net zo groot, zo niet groter dan voor de snoei. Maar….bloeien zullen de meeste cultivars van Hydrangea macrophylla dan echter duidelijk minder. Zij bloeien namelijk vrijwel uitsluitend op zogeheten tweejarige takken, die in het voorafgaande jaar zijn gevormd. Alleen soorten die betrouwbaar bloeien op de eenjarige takken komen in de zomer na een stevige snoei goed tot bloei. Hooguit 10% van alle cultivars voldoet hieraan. Deze snoeimethode is wel prima voor een radicale verjongingssnoei, bijvoorbeeld elk 5 tot 10 jaar.
Om niet teveel bloemen weg te snoeien kan ook gekozen worden voor een gedeeltelijke jaarlijkse snoei en dan alleen de drie of zelfs vierjarige takken. Hoe oud een tak is, is te zien aan het aantal vertakkingen vanaf de basis: net als bij het gewei van een hert komt er immers ieder jaar een vertakking bij. Wegnemen van twee of drie oude takken per jaar volstaat om de plant in optimale conditie te houden.
Het is niet zinvol om snoei toe te passen als middel om de plant kleiner te maken, beter is het dan een andere soort te kiezen. Het wegsnoeien van uitgebloeide hortensia bloemen heeft geen effect op de plant, hooguit kan het om esthetische redenen gebeuren. Bij de Lacecap-groep (schermbloemen) kan wegsnoeien van uitgebloeide bloemen soms wel zin hebben; de plant besteedt dan geen energie aan het produceren van zaad.

-Het snoeien van Hydrangea paniculata.
Snoeien van pluimhortensia’s is niet nodig, maar ze reageren er wel uitstekend op. De meeste moderne cultivars zullen na snoei in Januari of Februari met grote en stevige bloemen bloeien, op takken van 1 tot 2 meter lengte, afhankelijk van de cultivar. Zonder snoei bloeit de pluimhortensia ook uitstekend, zelfs met meer bloemen, maar de bloemen zijn dan wel kleiner. Sommige oudere cultivars hebben wat slappe takken die de grote bloemen nauwelijks kunnen dragen. Deze zijn in het sortimentsonderzoek allemaal laag gewaardeerd en kregen geen sterren. In de tabel staan ze dus niet vermeld.

-Het snoeien van Hydrangea arborescens.
De H.arborescens behoeft geen snoei, sterker nog, de bekende cultivar ‘Annabelle’ verdraagt het zelfs slecht. De bloemen worden door de snoei erg groot en zwaar, zodat de dunne takken het gewicht niet kunnen dragen. Beter is het de oude takken te laten staan en de nieuwe takken die uit de grond komen te laten rusten tegen de bestaande takken. Als de ‘Annabelle’ wel gesnoeid wordt, is opbinden van de takken onvermijdelijk. Andere cultivars zoals de schermbloemige ‘Dardom’ of de bolbloemige ‘Bounty’ hebben wat minder zware bloemen en verdragen snoei beter, al is die niet nodig.

-Het snoeien van Hydrangea serrata.
H. serrata, de berghortensia, verdraagt snoei over het algemeen slecht. De meeste cultivars van serrata bloeien op tweejarig of zelfs driejarig hout en zullen dan ook na een ingrijpende snoeibeurt één of twee jaar niet bloeien. Natuurlijk kan er, net als bij H. macrophylla een jaarlijkse gedeeltelijke verjongingssnoei worden uitgevoerd, maar het is meestal niet of nauwelijks nodig. In de groep van de berghortensia vinden we immers ook uitgesproken kleinblijvende cultivars. Denk hierbij ondermeer aan ‘Mont Aso’ en ‘Spreading Beauty’.

-Het snoeien van Hydrangea quercifolia en involucrata.
H. quercifolia, de eikbladhortensia, en de laagblijvende H. involucrata hebben weinig behoefte aan snoei. Jonge planten kunnen er baat bij hebben in het groeiseizoen getopt te worden om ze beter te laten vertakken, zodat sneller een volle plant ontstaat. Dit wordt echter in het kwekerijstadium meestal al voldoende gedaan en kan in de tuin dan achterwege blijven. De bloei laat vaak een tijdje op zich wachten, maar snoei helpt niet dit proces te versnellen, integendeel. Met deze hortensia’s is het veelal gewoon een kwestie van wat geduld, waardoor de plant zich vanzelf goed ontwikkelt.

-Het snoeien van Hydrangea aspera, villosa en heteromalla.
Deze groep van groot wordende struiken of zelfs kleine bomen hebben geen behoefte aan snoei, soms verdragen ze het ook maar matig. Alleen als de plant echt te groot wordt kan het zinvol zijn om tot snoei over te gaan. Hoewel veel van deze hydrangea’s behoorlijke afmetingen kunnen krijgen, gaat dit niet heel erg snel.Voordat we een boompje hebben van H. heteromalla zijn we gauw een jaar of tien of vijftien verder. Ook kan het aardig zijn om deze soorten als gevelplant te gebruiken, bijvoorbeeld de Hydrangea aspera ‘Macrophylla’.

-Het snoeien van Hydrangea anomala petiolaris (de klimhortensia)
De klimhortensia is een plant die na een aantal jaren behoorlijk onstuimig kan gaan groeien. De plant bloeit ook op het noorden en ontleent daar voor een belangrijk deel zijn populariteit aan. Een bezwaar is echter dat de bloemen komen op de takken die haaks van de muur afgroeien en juist die takken willen we graag snoeien om de plant minder volumineus te maken. Als je de plant vlak tegen de gevel wilt houden heb je dus bijna geen bloemen. Soms kan het dan slim zijn om een Schizophragma hydrangeoides te planten, de pluimklimhortensia, die bloeit ook op de takken die tegen de muur aanzitten. Voor het overige verdraagt de klimhortensia snoei uitstekend.

Sortimentsonderzoek Hydrangea paniculata